مراسم گرامیداشت نهمین سالگرد ارتحال مرجع عالیقدر و بنیانگذار مؤسسه خیریه مکتب امیرالمؤمنین (ع) حضرت آیت الله العظمی موسوی اردبیلی (قدس سرّه) روز سه شنبه ۴ آذرماه ۱۴۰۴ با حضور دکتر محمدرضا ظفرقندی وزیر محترم بهداشت درمان و آموزش پزشکی، جمعی ازاساتید حوزه و دانشگاه، مقامات استانی و دانشجویان در دانشگاه مفید برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه مفید، در این مراسم، ابتدا دکتر سید مسعود موسوی اردبیلی، رئیس دانشگاه مفید ضمن عرض خوش آمد به حاضران و تشکر از قبول دعوت توسط دکتر ظفرقندی، نکاتی پیرامون ابعاد شخصیتی مرحوم آیت الله العظمی موسوی اردبیلی بیان نمودند.
ایشان اظهار کردند که هرچند آن فقید سعید به به دلیل مسئولیت‌های خاص سیاسی و سمت‌های مهم مملکتی چه بسا از نظر سیاسی شناخته شده‌تر باشند، اما سیاست فقط گوشه کوچکی از زندگی آن عالم عامل را تشکیل می‌داد. رئیس دانشگاه مفید بارزترین وجه شخصیتی آیت الله العظمی موسوی اردبیلی را وجه علمی و دغدغه مندی نسبت به مردم دانستند و بیان داشتند، فعالیت‌های خستگی ناپذیر آن فقیه روشن اندیش از عنفوان جوانی تا آخر عمرشان بر این مبنا قرار داشت.
عضو هیات علمی دپارتمان فلسفه دانشگاه مفید، عدالت و انصاف را دو صفت بارز در قضاوتهای علمی و اجتماعی آیت الله موسوی اردبیلی عنوان کردند و گفتند با اینکه با تمامی گروه‌های اجتماعی از طبقات مختلف ارتباط داشتند اما به گونه‌ای رفتار می‌کردند که قابل مصادره توسط گروهی خاص نبودند. دکتر سید مسعود موسوی اردبیلی در پایان سخن، خود را در معرض نقد قراردادن و سعه صدر علمی را از ویژگی‌های خاص آن عالم فرزانه عنوان کردند و گفتند مشی ایشان مشی تعادل و دوری از افراط و تفریط بود.
در ادامه این مراسم، دکتر محمدرضا ظفرقندی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به عنوان سخنران ویژه برنامه، با اشاره به ویژگی‌های شخصیتی مرحوم آیت الله العظمی موسوی اردبیلی گفتند: آن عالم فرزانه انسانی خاص و روشن بین و دارای شخصیتی چند بعدی بود و به واسطه همین نگاه متعالی بود که ملجأ و پناه بسیاری از جوانان در قبل و بعد از انقلاب شدند.
دکتر ظفرقندی ضمن اشاره به سابقه طولانی آشنایی خود با آیت الله العظمی موسوی اردبیلی گفتند: آشنایی من با آیت‌الله موسوی اردبیلی به سال‌های قبل از پیروزی انقلاب اسلامی بازمی‌گردد؛ در فضای سیاسی، علمی و انقلابی آن دوره، حضور ایشان برای جوانان راهگشا و واقعا الهام‌بخش بود. ما در دوران تحصیل، به دنبال روحانیانی بودیم که با درکی روشن از جهان، راهنمای فکری، حل‌کننده مسائل و همراه جوانان باشند و انصافا تعداد چنین چهره‌هایی در آن دوران بسیار محدود بود. در میان آنان، مرحوم شهید بهشتی، شهید مطهری و آیت‌الله موسوی اردبیلی شخصیت‌هایی برجسته و تأثیرگذار بودند و نسل جوان آن دوره، خود را مدیون حضور فکری و اجتماعی آنان می‌دانست.
وزیر بهداشت گفتند: مرحوم آیت‌الله موسوی اردبیلی از همان سال‌ها از روحانیون متفاوت و چندبعدی بودند؛ عالمی که تنها به مسیر سنتی و روبنایی بسنده نمی‌کرد و در مسایل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی به صورت عمیق وارد می‌شد. بُعد علمی و ظرفیت‌های چندگانه ایشان باعث شده بود نه‌تنها در حوزه‌های دینی، بلکه در مسائل اجتماعی و جوان‌پسند، مورد توجه نسل دانشجو قرار گیرند. دکتر ظفرقندی در باب اهمیت چندجانبه نگری توسط نخبگان جامعه گفتند: همان‌طور که پزشک تنها با طبابت مأموریتش پایان نمی‌یابد و باید ریشه فقر، آلودگی هوا، تصادفات و مشکلات اجتماعی را نیز مدنظر داشته باشد، یک روحانی نیز اگر تنها در مسیر فردی خود حرکت کند و نگاه اصلاحی به جامعه نداشته باشد، مسئولیت اصلی‌اش را محقق نکرده است و آیت‌الله موسوی اردبیلی از چهره‌های شاخصی بود که این نگاه چندسطحی را به‌طور کامل دارا بود.
وزیر بهداشت در ادامه با اشاره به جنبه‌های شخصیتی مؤسس دانشگاه مفید گفتند: آن عالم فرهیخته از روحانیون روشنفکر، آینده نگر، باهوش و در عین حال قاطع بود؛ قاطعیتی مبتنی بر قانون و ضابطه، نه رفتارهای احساسی و خارج از چارچوب. به یاددارم که در روزهای ابتدایی انقلاب که برخی رفتارها بدون اصول و قاعده رخ می‌داد، آیت‌الله موسوی اردبیلی همواره بر مبنای نظم، قانون‌گرایی و رعایت حدود شرعی و اداری عمل می‌کرد که همین شیوه عمل سبب شده بود برخی از نزدیکان و همفکرانش توان همراهی با ایشان را نداشته باشند. بنده به واسطه الفتی که با ایشان داشتم در جلسات مختلف شرکت می‌کردم. در خاطرم هست که بعد از یکی از جلسات صبحگاهی قرآن در کانون توحید، ایشان جمله‌ای به من گفتند که همیشه در ذهنم مانده است: فرمودند: من خیلی تنها هستم.
ایشان ادامه سخنان خود با اشاره به حضور آیت الله اردبیلی در محافل بحث و تبادل نظر شناخته شده آن دوران گفتند: در آن سال‌ها، طرح مباحث اقتصادی توسط یک روحانی بسیار کم‌سابقه بود، اما ایشان با بصیرت، شجاعت و نگاه روشن، وارد این حوزه‌ها می‌شدند و دیدگاه‌هایشان برای نسل جوان بسیار ارزشمند بود. وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعتماد آیت‌الله موسوی اردبیلی به جوانان را یکی دیگر از ویژگی‌های برجسته ایشان دانست و اظهار داشتند: بسیاری از فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی پیش از انقلاب در کانون توحید و مسجد امیرالمؤمنین (ع) تهران، با حمایت و حضور مستقیم ایشان شکل گرفت تا نسل جوان بتواند در فضایی سالم رشد کند.
دکتر ظفرقندی با اشاره به فعالیت‌های آموزشی آن مرجع فقید گفتند: اهتمام آیت الله العظمی موسوی اردبیلی به بحث آموزش از نکات خاص زندگی با برکت ایشان است. مدرسه مفید در ابتدا یک واحد آموزشی کوچک و ساده در نزدیکی مسجد امیرالمؤمنین (ع) بود و هیچ شباهتی به یک مدرسه رسمی امروزی نداشت. ساختمانی مسکونی بود که به همت جمعی از خیران اداره می‌شد و یکی از نیکوکارانی که جوانان به او اعتماد داشتند مرحوم رحیمی‌فر بود که با امانت‌داری و پشتکار، پایه‌های این مجموعه را استوار کرد. این مدرسه مدتی نیز در خیابان نصرت تهران مستقر بود تا بتواند ساختمان اصلی خود را تکمیل کند. وی افزود: بعدها این حرکت فرهنگی در قالب «مدارس مفید»، «دانشگاه مفید» و مجموعه فعالیت‌های فکری و دینی مرتبط با کانون توحید ادامه یافت و امروز وقتی نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که هزاران دانش‌آموز و دانشجو از این مجموعه‌ها فارغ‌التحصیل شده‌اند و هر یک در عرصه‌ای منشأ خدمت و اثرند. این‌ها از مصادیق «باقیات الصالحات» است؛ آثاری که تا سال‌های متمادی باقی می‌ماند و نتیجه‌اش در جامعه دیده می‌شود.
دکتر محمدرضا ظفرقندی با بیان اینکه آیت‌الله موسوی اردبیلی همواره نسبت به جوانان لطف و اهتمام ویژه داشتند، اظهار کردند: هرگاه با پرسشی، مسئله‌ای یا ابهامی روبه‌رو می‌شدیم، ایشان ما را تشویق می‌کردند که سؤال را پیگیری کنیم و اگر لازم بود خودشان نیز برای توضیح بیشتر به تهران می‌آمدند و در مواردی که موضوعات حساس یا مسائل فکری پیچیده پیش می‌آمد، ایشان با سعه‌صدر و آرامش پاسخ می‌دادند. بعدها نیز تا زمانی که احساس می‌کردند نظر و تحلیل‌شان می‌تواند مؤثر باشد، تلاش می‌کردند دیدگاه خود را منتقل کنند. مرحوم آیت الله اردبیلی حتی در موضوعات سیاسی و اجتماعی نیز جوانان را رها نمی‌کردند. به یاد دارم در برخی دوره‌ها که جریان‌هایی با اندیشه‌های متفاوت فعال بودند، ایشان با دقت پیگیری می‌کردند که جوانان به انحراف نیفتند و اگر لازم بود شخصاً با افراد گفت‌وگو می‌کردند.
دکتر ظفرقندی افزودند: در همان دوره بیماری و کسالت، ایشان بارها به بیمارستان می‌آمدند و ما فرصت گفت‌وگوهای طولانی داشتیم. در یکی از دیدارها فرمودند اگر خداوند شفای کامل عطا کند، نذر کرده‌اند که یک دوره کامل تفسیر قرآن را بنویسند؛ اما متأسفانه فرصت تحقق این نیت بزرگ فراهم نشد. اما با وجود بیماری، ایشان هیچ‌گاه فعالیت‌های علمی و فرهنگی خود را رها نکردند.
وی با اشاره به جایگاه آیت‌الله موسوی اردبیلی در نظام جمهوری اسلامی افزود: ایشان چه پیش از انقلاب و چه پس از آن، از چهره‌های تأثیرگذار بر جوانان بودند. اعتدال در رفتار، استواری بر مبانی و اعتماد کامل امام خمینی (ره) به ایشان از جمله ویژگی‌های برجسته مرحوم موسوی اردبیلی بود. بارها پیش آمده بود که برخی مباحث دشوار را دیگران به ایشان می‌سپردند تا با امام در میان بگذارند و این نشان‌دهنده اعتماد و صمیمیت میان ایشان و حضرت امام راحل بود. ایشان از چهره‌های شاخصی بودند که بر همان عهد اولیه انقلاب باقی ماندند و گردش روزگار ایشان را تغییر نداد.
وزیر بهداشت در پایان سخنان خود با اشاره به نقش مؤثر مرحوم آیت الله العظمی موسوی اردبیلی در تأسیس مجموعه‌های آموزشی مفید گفتند: آثاری که از ایشان باقی مانده، از جمله مدارس و دانشگاه مفید، جزو میراث‌های ماندگار فرهنگی و علمی کشور است. اکنون نیز همکاران و شاگردان ایشان در این مجموعه‌ها فعالیت‌ها را ادامه می‌دهند و این جریان علمی و تربیتی هنوز زنده و اثرگذار است. بی‌تردید آن فقیه فرهیخته از شخصیت‌های تکرارناشدنی تاریخ معاصر کشور است؛ عالمی که در عرصه علمی، سیاسی، فرهنگی و دینی اثرگذار بود و عمر با برکتی داشت. از خداوند متعال برای آن جناب، علو درجات و رحمت واسعه الهی مسألت می‌کنم و امیدوارم آثار نیکو و جاری ایشان همواره مایه روشنی روح آن فقید سعید باشد.
